Udar i afazja u nastolatki (film)
W poszukiwaniu filmów przedstawiających afazję natrafiłam na dwa anglojęzyczne filmy z udziałem młodej Brytyjki.
Sarah miała udar niedokrwienny w wieku 18 lat. Ma umiarkowaną afazję ruchową (Broca), z wyraźnymi trudnościami w znajdowaniu słów (tzw. anomia). Czasem mówi pojedynczymi słowami, czasem buduje w miarę płynne zdania. Od czasu do czasu popełnia błędy gramatyczne. Pisze pojedyncze słowa, nie czyta.
Na pierwszym filmie, nakręconym dziewięć miesięcy po udarze, widać kilka ważnych szczegółów:
- Zdrowy rozmówca mówi powoli, krótkimi zdaniami, wyraźnie oddzielając słowa. Czeka na odpowiedź, czasami coś podpowiada, ale nie wyręcza Sary w mówieniu. Czasem używa zbyt długich zdań – widać wtedy wyraźnie, że dziewczyna się gubi i potrzebuje powtórzenia.
- Rozmówca nie ignoruje błędów – kiedy Sarah wskazuje na nogę i mówi “ręka”, podpowiada jej słowo “noga”.
- Sara radzi sobie z trudniejszymi słowami poprzez ich zapisywanie. Notatnik i długopis są w ciągłym użyciu. Podejrzewam, że w domu są rozłożone kartki i długopisy w każdym pomieszczeniu.
Na zakończenie filmu Sarah słyszy pytanie: “Co chciałabyś powiedzieć innym młodym ludziom, którzy mieli udar?” Odpowiada: “Że jest trudno, ale powinni walczyć i dużo mówić”.
Drugi film został nakręcony siedem miesięcy później (16 miesięcy po udarze). Poprawa mowy jest zauważalna – Sarah już nie tylko odpowiada na pytania, ale też mówi sama od siebie, wpada w słowo, żartuje, a rozmowa jest o wiele bardziej płynna i naturalna. Gdy nie może przypomnieć sobie słowa, bardzo sprytnie posługuje się gestami.
Najbardziej rzuca się w oczy zmiana w zachowaniu: większa pewność siebie, lepsze samopoczucie, swobodne zachowanie i zmiana w wyglądzie.
Na drugim filmie Sarah mówi, że zaczęła pracę jako kelnerka i wykłada towar na półki. W pracy nosi plakietkę, na której napisane jest, że ma problemy z mową.
Sarah nadal ma terapię mowy raz w tygodniu.
Nie wybiera się na studia, ale marzy o jakiejś pracy, w której nie trzeba byłoby czytać, pisać i mówić.