Niekiedy osoby cierpiące na zaburzenia funkcji poznawczych po udarze lub uszkodzeniu mózgu nie zdają sobie sprawy z tego, że coś im dolega. Zaprzeczają chorobie, zachowują się tak, jakby nic się nie stało. Osoba unieruchomiona może próbować wstawać z łóżka, a ktoś z zaburzeniami orientacji w terenie może chcieć wyjść z domu i wsiąść do samochodu. Wytłumaczenie choremu, że nie wolno mu pewnych rzeczy robić, jest bardzo trudne. Osoba niezdająca sobie sprawy z własnej choroby nie będzie też chciała brać leków ani uczestniczyć w terapii. Z tego powodu zaburzenie to bardzo utrudnia życie pacjentowi i jego bliskim. Czytaj dalej Gdy chory po uszkodzeniu mózgu twierdzi, że nic mu nie jest – anozognozja
Uszkodzenie płata czołowego (3) – Zespół przypodstawny (nadoczodołowy)
Zespół czołowy z części nadoczodołowej (zespół przypodstawny, zespół oczodołowy, zespół oczodołowo-czołowy, łac. syndroma baseofrontale, ang. orbitofrontal syndrome)
Jest to kolejny rodzaj zespołu płata czołowego, powstający na skutek uszkodzenia podstawnej i podstawno-przyśrodkowej części kory czołowej. Najczęstszą przyczyną takiego uszkodzenia nie jest udar mózgu, ale uraz, uszkodzenie mózgu na skutek np. wypadku komunikacyjnego. W takim wypadku uszkodzenie najczęściej obejmuje oba płaty czołowe. Często pierwszym zauważalnym objawem uszkodzenia tej części płatów czołowych jest utrata węchu, czyli tzw. anosmia. Cała reszta zaburzeń, dla rodziny często widoczna na pierwszy rzut oka, musi być oceniona przez neuropsychologa.
Wśród objawów neuropsychologicznych dominują zaburzenia osobowości i zachowania. Pacjent najczęściej jest pobudzony i łatwo popada w skrajne stany – od euforii do rozdrażnienia. Łatwo się rozprasza, ciężko mu skupić uwagę na jednym zadaniu.
Czytaj dalej Uszkodzenie płata czołowego (3) – Zespół przypodstawny (nadoczodołowy)
Mowa spontaniczna w różnych typach afazji
Jedną z pierwszych rzeczy, jakie badamy w gabinecie neuropsychologa i logopedy u pacjenta z afazją jest mowa spontaniczna – czyli badamy to, jak pacjent mówi sam od siebie. Już ta jedna wypowiedź może wiele nam powiedzieć na temat rodzaju i stopnia głębokości afazji u chorego po udarze lub innym uszkodzeniu mózgu.
Zdolność chorego do wypowiadania się oceniamy nie tylko w tym zadaniu, ale przez cały czas kontaktu z chorym – podczas powitania, swobodnej rozmowy o tym, czym pacjent chce się podzielić i w czasie odpoczynków między zadaniami.
Prezentowany obrazek to bardzo popularna scenka wykorzystywana do oceny mowy spontanicznej osoby z afazją. Osobę chorą prosimy o opowiedzenie tego, co się dzieje na obrazku w ciągu jednej minuty.
Oto prawdziwe wypowiedzi pacjentów pogrupowane w zależności od typu afazji:
Proste ćwiczenie na pamięć, koncentrację uwagi i spostrzegawczość
Mam takie osobiste skrzywienie – w terapii lubię wykorzystywać zadania i sprzęty, które nie zostały specjalnie stworzone do terapii neuropsychologicznej lub logopedycznej, ale takie, które każdy ma w domu lub może je bez problemu kupić w pierwszym lepszym sklepie.
Zaczynając nowy dział zawierający propozycje ćwiczeń dla osób z zaburzeniami poznawczymi i z afazją, na pierwszy ogień wzięłam zwykłe wykreślanki, takie, które można kupić w każdym kiosku. Czytaj dalej Proste ćwiczenie na pamięć, koncentrację uwagi i spostrzegawczość
Uszkodzenie płatów czołowych (2) – Zespół grzbietowo-boczny
Udar płata czołowego może swym zasięgiem obejmować grzbietowo-boczną powierzchnię kory mózgowej.
Grzbietowo-boczna część płatów czołowych odpowiada za funkcje wykonawcze, planowanie i stosowanie strategii. Osoby, u których doszło do uszkodzenia tej okolicy są apatyczne, jakby pozbawione woli życia, gubią się podczas wykonywania wieloetapowych czynności. Jeżeli uszkodzeniu uległa lewa półkula – widoczne są deficyty w zakresie pamięci słownej, a jeżeli uszkodzenie obejmuje prawy płat czołowy, wspomnianym zaburzeniom towarzyszą trudności w przetwarzaniu informacji przestrzennych.
Zespół grzbietowo-boczny to najczęściej występujący typ uszkodzenia płatów czołowych występujący m.in. przy zamkniętych urazach mózgu (np. w wyniku wypadku samochodowego). Czytaj dalej Uszkodzenie płatów czołowych (2) – Zespół grzbietowo-boczny
Uszkodzenie płatów czołowych (1) – informacje ogólne
Płaty czołowe to największa i najbardziej zróżnicowana część mózgu. Uszkodzenie płatów czołowych w wyniku udaru lub urazu może zaburzać funkcje językowe, pamięciowe, emocjonalne i wykonawcze. Zespół zaburzeń po uszkodzeniu płatów czołowych nazywa się często zespołem czołowym lub zespołem płata czołowego. W kontekście uszkodzenia płata czołowego mówi się najczęściej o zaburzeniu funkcji wykonawczych, czyli zachowań związanych z rozumowaniem, planowaniem, samokontrolą i rozwiązywaniem problemów. Czytaj dalej Uszkodzenie płatów czołowych (1) – informacje ogólne
Człowiek po udarze nie staje się głupszy!
Osoby cierpiące na zaburzenia poznawcze po udarze lub urazie mózgu, zwłaszcza te mające afazję, bardzo często zderzają się z negatywnymi reakcjami otoczenia. Ponieważ ludzie po udarze mają zmieniony wygląd, sposób zachowania i komunikowania się, często są traktowani przez innych jako chorzy psychicznie lub upośledzeni umysłowo.
Tymczasem
zaburzenia poznawcze po udarze to nie upośledzenie umysłowe!
Dlatego należy cierpliwie i dobitnie tłumaczyć: Zaburzenie językowe jakim jest afazja nie upośledza intelektu. Czytaj dalej Człowiek po udarze nie staje się głupszy!
Eye-Search – komputerowa terapia zaburzeń wzroku po udarze mózgu
Eye-search (http://www.eyesearch.ucl.ac.uk/es/es_whatis.php) to internetowy zestaw zadań percepcyjnych dla pacjentów z zaburzeniami wzroku, spostrzegania i problemami wzrokowo-przestrzennymi. Ćwiczenia przeznaczone są głównie dla osób z widzeniem połowiczym lub kwadrantowym (hemianopsja lub kwandratopsja) oraz z zespołem zaniedbywania stronnego.
Czytaj dalej Eye-Search – komputerowa terapia zaburzeń wzroku po udarze mózgu
Kryzys po wyjściu ze szpitala i po zakończeniu rehabilitacji
Pacjenci po udarze lub urazie mózgu często chętnie uczestniczą w rehabilitacji proponowanej w szpitalu, ale ich zapał do ćwiczeń gaśnie, gdy znajdą się w domu. Rehabilitacja szpitalna często jest intensywna i systematyczna, a to ułatwia wdrożenie się w ćwiczenia. Szybsze efekty, wynikające z intensywności ćwiczeń i stosunkowo krótkiego czasu od zachorowania, działają motywująco. Niemałe znaczenie ma też czynnik społeczny – wokół są inni ludzie, pacjenci, z którymi można się porównywać, których postępy można obserwować i spodziewać się takich samych u siebie.Jednak intensywna terapia szybko się kończy i pacjent wraca do domu. Tam najczęściej musi ćwiczyć z członkami rodziny, czasami do domu przychodzi rehabilitant, neuropsycholog, logopeda. Nie codziennie i nie na długo.
Wtedy często pojawia się pierwszy kryzys. Możliwe jest zniechęcenie, depresja, apatia. Lub przeciwnie – pobudzenie, drażliwość, agresja. Zdarzają się także myśli samobójcze.
Czytaj dalej Kryzys po wyjściu ze szpitala i po zakończeniu rehabilitacji
Jak pokroić pomidora jedną ręką?
Potrzebna jest deska do krojenia z wbitymi w nią kilkoma gwoździami, tak by gwoździe sterczały pionowo do góry. Pomidora nabijamy na gwoździe, aby stał nieruchomo. Kroimy go w plasterki ostrym nożem. Czytaj dalej Jak pokroić pomidora jedną ręką?